خبرگزاری مهر، گروه مجله: از قدیم گفته‌اند: «مرد را از دست‌هایش بشناس.» دست‌هایی که باید مردانه باشند، کاری، خاک‌خورده؛ نشانه‌ای از مردانگی، از تلاش. همان‌طور که لطافت و ظرافت همیشه با دستان زنانه معنا پیدا می‌کرد؛ مراقبت‌شده و شاید هم بوی کرم‌های عطردار بدهند؛ اما حالا انگار مرزها دارد جابه‌جا می‌شود. تا چند سال پیش اگر می‌گفتی مانیکور و پدیکور مخصوص خانم‌هاست، کسی تعجب نمی‌کرد. کارهایی مثل مرتب‌کردن ناخن، پاک‌کردن پوست‌های مرده، ماساژ و درخشان‌کردن با برق ناخن، کاملاً زنانه تلقی می‌شد. حتی اصطلاح «مانیکور فرانسوی» هم یادآور ناخن‌های ظریف و طراحی‌های خاص زنانه بود، نه چیزی که به ذهن مخاطب مرد برسد.
حالا اگر سری به اینستاگرام بزنی، قضیه فرق کرده است. ریلزهای متعددی پُر شده از دستان مردانه‌ای که زیر نورهای سفید سالن، در حال مانیکور شدن هستند نه فقط مانیکور، بلکه با وسواس متفکرانه و موسیقی پس‌زمینه منتشر می‌شوند و کپشن‌هایی که از «خودمراقبتی» می‌گویند. مدل‌ها و چهره‌های مد مدت‌هاست وارد این فضا شده‌اند اما حالا پای بازیگران و حتی فوتبالیست‌ها هم به این ماجرا علنی باز شده است و شروع به تبلیغ این سبک از زندگی می‌کنند.

از کفش‌های پاره تا برق ناخن / ‏‬ وقتی ظاهر مهم‌تر از عملکرد می‌شود
فوتبالیست‌های امروز برای دیده‌شدن، لزوماً نیازی به بهتر بازی‌کردن ندارند. بازی خوب مهم است؛ ولی مثل اینکه چیزی که بیشتر از گل و پاس و تاکتیک به چشم می‌آید، ناخن‌های مرتب، پوست صیقلی، لبخندهای روتوش شده و ژست‌هایی‌اند که نه برای استادیوم، بلکه برای قاب اینستاگرام طراحی شده‌اند.
دنیای فوتبال امروز، دنیای متفاوتی است. در گذشته، هیچ‌کس از یک فوتبالیست انتظار نداشت که همیشه بی‌نقص باشد. در آن دوران، چیزی که بیشتر از هر چیز دیگری ارزش داشت، غیرت، سخت‌کوشی و شجاعت بود. فوتبالیست‌ها با لباس‌های تمرینی پاره، زانوهای زخمی و صورت‌های آفتاب‌سوخته به زمین بازی می‌رفتند که نشانه‌هایی از تلاش و مردانگی بود که در زمین به‌جای ظاهر، در پی اثبات خود و تعهد به تیم‌شان بودند. از مردانی که خودشان را در زمین بازی و تمرین می‌ساختند، نه در آینه‌ها. امروزه اما اگر بازیکنی با پوست خشک یا مویی ژل‌نزده ظاهر شود، عجیب است. البته باید این را هم بگوییم که این تغییر، بی هزینه نخواهد بود وقتی ظاهر مهم‌تر از عملکرد می‌شود، مسیر پیشرفت و رشد هم تغییر می‌کند. تمرین‌های سخت جای خود را می‌دهد به عکاسی‌های حرفه‌ای، رژیم‌های کارساز جای خود را می‌دهند به قراردادهای آرایشی و تعهد به تیم، گاهی زیر سایه‌ی برند شخصی بازیکن گم می‌شود. اگر سری به پیج این بازیکن‌ها بزنید، همه‌چیز برق می‌زند. لباس، ساعت، زنجیر، ماشین، ناخن.
نانِ شهرت
در این روایتِ تازه، فوتبالیست دیگر آن چهره‌ی خاکی و عرق‌ریخته‌ی همیشگی نیست. اکنون بیشتر شبیه به «شخصیتی» از یک سبک زندگی لوکس است؛ نمادی از نمایش که به‌جای زمین تمرین، در ویترین شبکه‌های اجتماعی رشد کرده و دقیقاً همین تصویر است که در حال تبدیل‌شدن به الگوی نسل نوجوان می‌شود. امروزه، دیگر تصاویر مربوط به زمین بازی و تمرین فیزیکی تنها بخش کوچکی از روایت بازیکنان را تشکیل می‌دهند. تصاویر بسیاری منتشر می‌شود که بازیکن روی صندلی مانیکور نشسته، خدمات‌دهنده در حال ارائه خدمات زیبایی به پاهای اوست.

فوتبال که روزی یکی از مهم‌ترین منابع الگوسازی اجتماعی محسوب می‌شد، در حال حاضر خود به بخشی از چرخه‌ی بازنمایی زیبایی‌شناسانه تبدیل شده است. نوجوانی که تازه پا به دنیای ورزش می‌گذارد، دیگر قهرمانش را در سختی و تلاش و تمرین نمی‌بیند، بلکه در دنبال کننده بالا، ظاهر بی‌نقص و برندهای گران‌قیمت جست‌وجو می‌کند.
قهرمانی که زمانی در مصدومیت و بازگشت، در جنگیدن و تسلیم‌نشدن معنا داشت، حالا جای خود را به چهره‌ای داده است که بیشتر نگران خشکی پوست است تا قدرت بدنی؛ چهره‌ای که به‌جای عضله، فرم ابرو را در اولویت قرار می‌دهد. این الگوها نه‌تنها چیز خاصی از مسیر تلاش و رشد به نوجوانان یاد نمی‌دهد، بلکه ذهن آنان را از دغدغه‌های سطحی و ظاهری پر می‌کنند؛ مسیری که احتمالاً در نهایت به مقایسه‌ی دائم، ناامیدی و سردرگمی ختم خواهد شد. ‌
خجالت بکش مرد، تو عبدالمالک‌ریگی بودی
مانیکور و پدیکور کردن فوتبالیست‌ها و هنرمندان آن‌قدر در چشم بوده که کاربران فضای مجازی به کنایه به آن پرداخته‌اند و نظرات خود را به شکل توییت‌های متفاوت به نمایش گذاشته‌اند. همه این ماجراها کافی بود تا شبکه‌های اجتماعی پر شود از واکنش‌هایی پر از طعنه، شوخی و گاه انتقادهای تند. یکی از کاربران نوشت: «اگر برایتان سوال است چرا امسال قهرمان نشدیم، دلیلش این است که مهاجم مهره‌ی مار دارد در دلبری.
دیگری، با لحنی طنز و خانگی، نوشت: «مامان، بابا کجاست؟ / ‏‬ رفته مانیکور عزیزم!» برخی هم از فضای شوخی فاصله گرفتند و به انتقاد مستقیم به یکی از هنرمندان پرداختند. مثل کاربری که نوشت: «خجالت بکش مرد، تو عبدالمالک‌ریگی بودی!» و یکی دیگر که سعی داشت نگاه ملایم‌تری داشته باشد با لحن تمسخرآمیز نوشت: «ما که نمی‌دانیم… شاید برای درمان استرس مانیکور می‌کند.» این واکنش‌ها، فراتر از یک شوخی ساده، نشان می‌دهد که جامعه هنوز در حال کلنجار رفتن با تغییرات ظاهری در چهره‌های شناخته‌شده است. از ورزشکاران گرفته تا هنرمندان همه زیر ذره‌بین‌اند و هر حرکت کوچک‌شان، می‌تواند موجی بزرگ در شبکه‌های اجتماعی به‌پا کند.
منصور پورحیدری و ناصر حجازی‌ها کجا رفتند!
«لوتی‌گری» واژه‌ای است که همیشه برای توصیف مردانی با ویژگی‌هایی مثل غیرت، صداقت و گاهی بی‌پروایی به کار می‌رود. در فوتبال ایران هم مردانی چون، منصور پورحیدری، ناصر حجازی، غلامحسین پیروانی، علی پروین و… با همین ویژگی‌ها شناخته شده‌اند. این شخصیت‌ها نه تنها در زمین بازی، بلکه در زندگی اجتماعی هم به نوعی نماینده لوتی‌گری بوده‌اند. پروین، با رفتارهای خاص و بی‌پروای خود، همیشه خوراک رسانه‌ها و هواداران بود. لحظات لوتی‌وار او به‌گونه‌ای به بخشی از تاریخ فوتبال ایران تبدیل شد که همیشه در خاطرها می‌ماند.
ناصر حجازی هنوز پس از سال‌ها از فوتش، همچنان ستایش می‌شود ستایش او به خاطر مدال‌ها و قهرمانی‌هایی که کسب کرده نیست. چیزی که آنها را به اسطوره تبدیل کرده، مرام و رفتاری است که داشتند. آنها زمین خاکی را به سکوهای شهرت ترجیح دادند و بی‌نیاز از نمایش و ویترین، در دل مردم قهرمان شدند.
اما حالا قهرمانان این روزها شده است ماجرای مانیکور چند فوتبالیست، اگر فقط ظاهرش را ببینید، شاید موضوع بزرگی نباشد. اما وقتی به ریشه‌اش نگاه کنید، به تاثیرش روی اذهان عمومی و به الگوهایی که دارد ساخته می‌شود، به آینده‌ای که دارد شکل می‌گیرد دیگر نمی‌توانید بی‌تفاوت سکوت کنید و باید نگران ابعاد فرهنگی و اجتماعی آن هم باشید. چون قهرمان فقط کسی نیست که گل می‌زند، قهرمان کسی‌ست که الگو می‌شود و ما امروز بیشتر از هر زمان دیگری، به قهرمان‌هایی نیاز داریم که به‌جای ظاهر، با ریشه‌هایشان تعریف شوند.


کد خبر 6434768